Rozbiór Polski i Białorusi
Białoruś była kiedyś częścią Polski, ponieważ kraj ten był w pewnym momencie regionem zaborowym w ramach Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Począwszy od końca XVII wieku Rzeczpospolita, składająca się z dwóch niezależnych krajów, zaczęła podupadać. Na przestrzeni wieków Polska była trzykrotnie podzielona przez Rosję, Prusy i Austrię, a Białoruś była jednym z terytoriów objętych ostatecznym rozbiorem w 1795 roku.
Jednak Białoruś nie zawsze była częścią Polski. Przed latami dwudziestymi XVIII wieku Białoruś była częścią Królestwa Polskiego w epoce królów. Po powstaniu Rzeczypospolitej Obojga Narodów Białoruś stała się wiążącą częścią Litwy, którą rządził potężny wasal. Ostatecznie Rzeczpospolita rozpadła się w wyniku wojen wewnętrznych, a Litwa została przejęta przez Imperium Rosyjskie, a Białoruś również znalazła się pod kontrolą Imperium Rosyjskiego.
Powstanie białoruskiej tożsamości narodowej
W latach, gdy Białoruś była częścią Polski, białoruska tożsamość narodowa powoli zaczęła się rozwijać. Białorusini mieszkający w zachodniej i północnej części kraju pozostawali pod silnym wpływem kultury polskiej, podczas gdy mieszkańcy południowych i wschodnich obszarów w większym stopniu zachowali kulturę białoruską. W związku z tym w XIX wieku zaczęła się wyłaniać odrębna kultura białoruska, a wielu ludzi zaczęło postrzegać siebie oddzielnie zarówno od Polaków, jak i Rosjan.
Pod koniec XIX wieku białoruscy nacjonaliści zaczęli wzywać do odrębnego narodu białoruskiego. Idea ta zyskała na popularności wśród Białorusinów po I wojnie światowej, kiedy kraj ogłosił niepodległość od Imperium Rosyjskiego i utworzył krótkotrwałą Białoruską Republikę Demokratyczną. Po raz pierwszy doszło do zjednoczenia państwa białoruskiego.
Sowieckie panowanie na Białorusi
W 1919 roku Związek Radziecki najechał Białoruś, próbując stworzyć zjednoczoną Republikę Radziecką. Wojska radzieckie szybko pokonały siły białoruskie, a kraj został przyłączony do Rosyjskiej Republiki Radzieckiej. Przez kilka następnych dziesięcioleci Białoruś znajdowała się pod władzą Związku Radzieckiego, a białoruska tożsamość narodowa została tłumiona.
Rząd radziecki zmienił także demografię Białorusi, zachęcając do osiedlania się w kraju dużą liczbę imigrantów z Rosji i Ukrainy. To, wraz z innymi politykami sowieckimi, spowodowało, że wielu Białorusinów poczuło się, jakby żyli na wygnaniu we własnej ojczyźnie. Pod koniec lat czterdziestych Białoruś stała się Republiką Radziecką, a niepodległość kraju przywrócono dopiero po upadku Związku Radzieckiego w latach dziewięćdziesiątych.
Białoruś dzisiaj
Dziś Białoruś jest niepodległym państwem, ale nadal jest ściśle powiązana zarówno z Rosją, jak i Polską. Polskę i Białoruś łączy długa historia, a ich relacje są nadal silne. Na Białorusi żyje znacząca mniejszość polska, a Polska jest jednym z największych inwestorów na Białorusi. Ponadto oba kraje łączą ścisłe stosunki polityczne, ponieważ są członkami Wspólnoty Niepodległych Państw.
Jednocześnie Białoruś utrzymuje również silne powiązania z Rosją, a oba kraje uczestniczą w różnych umowach dwustronnych, takich jak Traktat o Państwie Związkowym. Białoruś i Rosję łączy także sojusz wojskowy – Organizacja Układu o Bezpieczeństwie Zbiorowym, która koordynuje sprawy wojskowe między obydwoma krajami.
Wpływ władzy sowieckiej na tożsamość białoruską
Sowieckie panowanie na Białorusi wywarło ogromny wpływ na białoruską tożsamość narodową, ponieważ Związek Radziecki próbował ograniczyć białoruski język i kulturę. Związek Radziecki również mocno cenzurował białoruską historię i literaturę, a kulturę i język białoruski zastąpiono kulturą i językiem rosyjskim. W rezultacie wielu Białorusinów czuje się dziś odłączonych od swoich białoruskich korzeni i ma trudności ze zrozumieniem własnej historii lub poznaniem swojej kultury.
Jednocześnie w ostatnich latach można zaobserwować odrodzenie się białoruskiej tożsamości narodowej. W kraju obowiązuje obecnie język urzędowy białoruski, a kultura białoruska jest promowana poprzez sztukę, muzykę i literaturę. Ponadto Białoruś jest obecnie częścią wielu organizacji międzynarodowych, takich jak OBWE, która działa na rzecz promowania praw człowieka i demokracji w kraju.
Ponowne pojawienie się kultury białoruskiej
Kultura białoruska w dużej mierze zanikła w czasach sowieckich, ale w ostatnich latach przeżyła duże odrodzenie. Wraz z upadkiem Związku Radzieckiego naród białoruski zaczął aktywniej działać na rzecz zachowania swojej kultury i języka. Wydarzenia takie jak Białoruski Festiwal Narodowy gromadzą Białorusinów z całego kraju, aby celebrować bogatą kulturę i tradycje kraju. Ponadto języka białoruskiego uczy się obecnie w szkołach i na uniwersytetach, istnieje kilka audycji radiowych w języku białoruskim.
Aby promować i chronić język i kulturę narodu białoruskiego, powołano takie organizacje, jak Towarzystwo Języka Białoruskiego i Białoruski Instytut Sztuki i Kultury. Organizacje te działają na rzecz edukacji ludzi na temat białoruskiej historii i języka oraz udostępniają społeczeństwu zasoby kulturalne.
Przywrócenie białoruskiej dumy narodowej
Ponowne pojawienie się kultury białoruskiej miało pozytywny wpływ na białoruską tożsamość narodową, a wśród społeczeństwa wzrosło poczucie dumy narodowej. Obchody białoruskich świąt, takich jak Narodowy Dzień Niepodległości, jednoczą ludzi, aby celebrować kulturę i historię kraju. Dodatkowo symbol kraju, czerwono-zielona flaga, stał się potężnym symbolem dumy narodowej.
Odbudowie białoruskiej dumy narodowej sprzyjają także działania władz na rzecz promocji kultury kraju. Prezydent Aleksander Łukaszenka podjął kroki w celu przywrócenia języka białoruskiego, języka urzędowego kraju. Ponadto rząd inwestował także w promocję kultury białoruskiej, np. Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Wilnie i białoruskojęzyczny portal Internet.by.
Polska i Białoruś
Pomimo burzliwej historii Polski i Białorusi, w ostatnich latach oba kraje utrzymują bliskie stosunki. Polska jest jednym z największych inwestorów na Białorusi, a oba kraje łączą silne więzi kulturalne. Obydwa kraje są częścią Unii Europejskiej, a Polska odegrała ważną rolę w rozwoju białoruskiej demokracji.
Niemniej jednak historia Polski i Białorusi jest nadal przedmiotem sporu dla wielu ludzi w obu krajach. Pamięć o rozbiorach Polski i sowieckiej dominacji na Białorusi pozostawiła trwały ślad w mieszkańcach obu krajów. Mimo to obu krajom udało się znaleźć wspólną płaszczyznę w obszarze współpracy biznesowej i kulturalnej oraz znaleźć sposoby na współpracę na rzecz promowania wzajemnego zrozumienia.
